De meest voorkomende knieblessures bij lopers

Knieblessures bij lopers komen vaak voor en kunnen hardnekkig zijn als ze niet tijdig worden aangepakt. In dit artikel ontdek je de meest voorkomende knieklachten bij hardlopen, hoe ze ontstaan, wat de symptomen zijn en hoe je ze het best behandelt of voorkomt.

In de volksmond spreken lopers vaak over een Runner’s Knee of Jumper’s Knee. Deze termen verwijzen niet naar één specifieke blessure, maar vormen een verzamelnaam voor overbelastingspijn rond de knie. De meest voorkomende aandoeningen die hieronder vallen zijn:

• Patellofemoraal pijnsyndroom (PFPS)

• Iliotibiaal bandsyndroom (ITBS)

• Patellapees tendinopathie (Jumper’s Knee)

• Pes anserinus tendinopathie

Patellofemoraal pijnsyndroom (PFPS)

Het patellofemoraal pijnsyndroomveroorzaakt pijn rond of achter de knieschijf, vooral tijdens activiteiten waarbij de knie wordt belast: hardlopen, traplopen, springen of langdurig hurken.

Deze blessure – ook wel Runner’s Knee of anterior knee pain syndrome genoemd – komt vaak voor bij lopers en ontstaat meestal door een verstoorde belasting van de knieschijf.

Iliotibiaal bandsyndroom (ITBS)

Het iliotibiaal bandsyndroom veroorzaakt pijn aan de buitenzijde van het kniegewricht. Door overbelasting en herhaald buigen en strekken van de knie ontstaat er wrijving tussen de pees en het bot, wat leidt tot irritatie en ontsteking.

ITBS komt vaak voor bij hardlopers en fietsers. De spanning veroorzaakt wrijving en compressie aan de buitenzijde van de knie en kan soms uitstralen naar de heupregio. Overbelasting, foutieve looptechniek of een te snelle trainingsopbouw zijn vaak de boosdoeners.

Patellapees tendinopathie (Jumper’s Knee)

De patellaire tendinopathie veroorzaakt pijn aan de onderzijde van de knieschijf. De pijn neemt toe  belastingsgerelateerde strekbewegingen, zoals sprongbewegingen of knie-extensie. Dit gebeurt vooral bij activiteiten waarbij energie wordt opgeslagen en vrijgegeven in de patellapees.

Pes anserinus tendinopathie

De pes anserinus is de gezamenlijke aanhechting van drie spieren – sartorius, gracilis en semitendinosus – aan de binnenzijde van het scheenbeen (tibia) net onder de knie.

Bij overbelasting ontstaat pijn, gevoeligheid en eventueel zwelling aan de binnenzijde van de knie. De klachten verergeren vaak tijdens belastende activiteiten.

Oorzaken en risicofactoren

Hoewel de exacte oorzaak verschilt per blessure, is er één gemeenschappelijke factor: een te hoge en herhaalde belasting van structuren in en rond het kniegewricht.

Belangrijke risicofactoren zijn onder andere:

• Te snelle opbouw van trainingsvolume of -intensiteit

• Spierdisbalans of onvoldoende kracht

• Ongeschikt schoeisel

• Beperkte mobiliteit in heup, knie of enkel

• Lopen op hellende oppervlakken

• Foutieve looptechniek of biomechanische afwijkingen

• …

Symptomen van knieblessures bij het lopen

Kenmerkend voor een Runner’s of Jumper’s Knee is pijn in en rond het kniegewricht als gevolg van overbelasting. De pijn is vaak dof en zeurend, maar kan tijdens belastende activiteiten ook scherp of stekend aanvoelen.

• Rond of achter de knieschijf

• Aan de buitenzijde van de knie (ITBS)

• Onder de knieschijf (patellapees)

• Aan de binnenzijde van de knie (pes anserinus)

Behandeling van knieblessures bij lopers

De behandeling van deze klachten is steeds individueel en start met een uitgebreide, doelgerichte anamnese, klinisch onderzoek en objectieve testdata (zoals kracht- en sprongtesten). De therapie richt zich op het herstellen van de belastbaarheid, het corrigeren van uitlokkende factoren en een geleidelijke heropbouw van activiteiten zoals lopen.

De behandeling bestaat meestal uit:

• Belastingsaanpassing: tijdelijk verminderen van trainingsvolume of -intensiteit

• Krachttraining: aanpak van vastgestelde krachtdeficieten, vaak gericht op bil-, heup-, knie- en onderbeenspieren (zoals glutei, quadriceps, hamstrings, tibialis anterior, triceps surae, …)

• Mobilisatie: verbeteren van mobiliteit in heup-, knie- en enkelregio

• Loopanalyse en techniekoptimalisatie: corrigeren van biomechanische factoren die bijdragen aan de klachten

• Dry needling: kan nuttig zijn bij peesgerelateerde klachten ter verlichting van symptomen.

Het doel is steeds hetzelfde: de belastbaarheid van het lichaam herstellen en duurzaam pijnvrij lopen. Knieklachten bij lopers komen vaak voort uit overbelasting en kunnen zich op verschillende manieren uiten, van pijn rond de knieschijf tot aan de binnen- of buitenzijde van de knie. Een tijdige en correcte aanpak is cruciaal om chronische klachten te voorkomen.

Voorkomen is beter dan genezen. Enkele tips:

• Bouw je trainingsvolume geleidelijk op

• Investeer in krachttraining voor lopers

• Laat regelmatig je looptechniek analyseren

• Wissel trainingsondergrond en schoenen af

• Neem voldoende rustmomenten tussen trainingsdagen

Heb je pijn aan de knie bij het lopen of vermoedt je een Runner’s Knee of Jumper’s Knee? Wacht niet te lang. Maak hier een afspraak voor een grondige analyse en een persoonlijk herstelplan op maat van jouw loopdoelen.

Samen zorgen we voor een duurzaam herstel zodat jij weer pijnvrij kunt lopen.

Bronnen (selectie)

• Malliaras, P., Cook, J., Purdam, C., & Rio, E. (2015). Patellar Tendinopathy: Clinical Diagnosis, Load Management, and Advice for Challenging Case Presentations

• Gaitonde, D. Y., Ericksen, A., & Robbins, R. C. (2019). Patellofemoral Pain Syndrome

• O'Toole M. L. (1992). Prevention and treatment of injuries to runners

• https://www.healthline.com/health/it-band

• https://www.healthline.com/health/runners-knee#symptoms

• https://www.healthline.com/health/exercise-fitness/runners-knee-exercises